De Hondsbossche Sluis is de historische sluis in de Zaan, midden in het oude centrum van Zaandam. De sluis is na bijna vijf eeuwen nog steeds in gebruik en wordt met de hand bediend door een vijftigtal vrijwilligers.
Het laatste nieuws
Gesloten
De sluis is op 20 oktober 2024 gesloten. Hij zal weer open gaan op goede vrijdag, 18 april 2025. De jaarkalender 2025 vindt u hier. Op de groene data is de sluis in bedrijf. Als het Zaangemaal draait is de sluis gesloten omdat er dan een onveilige stroming aan de noordzijde ontstaat. Op de webcam van Zaanzicht is, met enige moeite, linksboven in beeld te zien of de drie rode lampen branden.
Doorvaarten
In 2024 zijn er 7990 schepen door de sluis gevaren. Hoewel dat aantal een van de laagste scores in de afgelopen 10 draaiseizoenen is, viel het toch niet tegen. In 2024 is de sluis 108 dagdelen gesloten geweest omdat het gemaal water moest afvoeren uit Noord-Holland. Dat is bijna 1/3 van het aantal dagdelen dat we open wilden zijn. De drukste dag van het jaar was zondag 11 augustus 2024: 292 doorvaarten. Aan het slot van het seizoen was het opnieuw een natte bedoening: op die 18 dagdelen hebben we 13 bootjes doorgelaten.
Dit is het overzicht van het aantal doorvaarten 2015-2024.
Aanmeldingen
Nieuwe vrijwilligers zijn zeer welkom! Als u sluiswachter wil zijn, neem dan contact op met het bestuur van de Stichting Vrijwillige Sluiswachters Hondsbosschesluis Zaandam door het contactformulier onder aan deze pagina te gebruiken.
De Orkaan
De orkaan is het onvolprezen nieuwsblad over de Zaanstreek. De inhoud wordt voor de helft gevuld door mensen die interesse hebben in de historie en ontwikkeling van de streek. De redactie vult de andere helft van de website. De orkaan is in 1986 begonnen als een papieren krant maar ging al na vijf nummers ten onder. In 2014 is er een nieuwe start gemaakt (net als onze sluis) en sindsdien is het Zaanse nieuws alom aanwezig op de sociale media: het Web, Facebook, Instagram, X, LinkedIn en Youtube.
Het afgelopen jaar heeft de orkaan regelmatig berichten geplaatst die iets vertellen, zijdelings maar soms ook direct, over de Hondsbossche Sluis. Sluiswachter Ger houdt de Orkaan in de gaten en heeft de volgende selectie gemaakt.
- Groote sluis met accijnshuisjes en Hotel Suisse
- Achterzaan vanaf de Hondsbossche Sluis
- De ‘Oude Sluis’ in Zaandam
Lees dat blad!
Slag om herstel
Op 20 juni 2024 arriveerden er drie bijzondere roeisloepen in de sluis. Medewerkers en (oud-)cliënten van Parnassia, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, waren onderweg van Den Helder naar Rotterdam om aandacht te vragen voor het bestaande stigma van verslaving en psychiatrische problematiek. Het evenement is de langste roeisloep-tocht binnen 24 uur ooit: 200 kilometer van boven naar beneden door de Randstad.
Tijdlijn van de sluis aan de brugleuning
De tijdlijn-borden die gemaakt zijn voor de nautische dag van april 2024, zijn geschikt gemaakt om aan de brugleuning te hangen. Dus de sluiswachters die bereid zijn om vragen van toeristen te beantwoorden, kunnen de borden buiten hangen!
Gast in de sluis
Op 20 april 2024 filmde sluiswachter Dan een krab in de sluis. Het is een bijzonder gezicht als zo’n beest moeiteloos in de lengte van de sluismuur wandelt.
Het is niet voor het eerst dat er krabben in de Zaan worden gespot. Sterker nog: ze doen het daar heel goed, getuige een artikel in De Orkaan uit 2019.
Nautische dag
Op zaterdag 13 april 2024 is er in het Zaanse havengebied een nautische dag gehouden. De initiatiefnemer voor die dag was de havenmeester, namens de gemeente Zaanstad, welke dit jaar 50 jaar bestaat. Er waren op deze prachtige voorjaarsdag tal van nautische activiteiten georganiseerd om het grote publiek iets te laten zien van het heden en verleden van het havengebied en de betekenis daarvan voor de ontwikkeling van Zaanstad. In het havenkantoor werd open dag gehouden, zodat iedereen een kijkje kon nemen in de Centrale Post voor de bediening van de Zaanse bruggen. De Stichting Vaarwens was met zijn boot aanwezig. Je kon een kijkje nemen op de blusboot van de Amsterdamse Havendienst en je kon een tochtje maken op een historische stoomsleper.
Ook onze sluis heeft zich gepresenteerd. De aanwezige sluiswachters gaven uitleg over de werking van de sluis. Er was een wedstrijd magneetvissen voor de jeugd die al na een half uur een eerste winnaar opleverde. In totaal werden er 10 metalen vissen aan de magneet geslagen.
Er was een quiz over de sluis, maar die was zo lastig dat de hoofdprijs, een pizzamaaltijd voor twee personen bij de Pizzabakkers, helaas niet uitgereikt kon worden. De vragen en antwoorden vind je hier.
Het kapiteinskoor heeft twee maal opgetreden tot groot genoegen van het publiek. En was veel belangstelling voor de geschiedenis van de sluis die door middel van een tijdlijn op twee grote borden zichtbaar werd gemaakt: één over de periode tot de opening van het Wilhelminasluis en één over de 20e eeuw tot vandaag.
Verhalen over de sluis
De Zaandamse overtoom, maart 2024: “Tussen 1609 en 1718 heeft er westelijk van de Hondsbossche Sluis een houten hellingbaan gelegen om schepen over de dam van de Binnenzaan naar de Voorzaan te slepen: de Zaandamse ‘overtoom’…..”
Huisjes en smuigers, juli 2023: “Aan de zuidzijde van de sluis staan twee huisjes. Ze zijn gebouwd in 1724…..”
De brug stond open…. , april 2023: ” Als u dacht dat in de file staan een moderne ergernis is ……”
Een sluiswachtersgezin, februari 2023: ” In 1935 wonen Cornelis Swartsenburg en zijn jonge gezin op de Hoogedam 11, in het krappe vochtige huisje aan de zuidoostzijde van de sluis …..”
Op de kruising, december 2022: ” Dat er niet alleen maar gevaren, gewacht en geschut werd in de sluis, toont deze foto uit 1955…..”
Sluiswachter Groot, december 2022: ” Dat het vastleggen van herinneringen vol valkuilen zit, laat onderstaande foto uit 1930 duidelijk zien …..”
Contact
U kunt met onderstaand formulier een bericht sturen aan het bestuur van de Stichting Vrijwilligers Hondsbosschesluis Zaandam. Bijvoorbeeld om u aan te melden als nieuwe vrijwilliger of om tips te geven, vragen te stellen, een mening te delen of een compliment te sturen.